گزارشی از وضعیت نگهداری زنان معتاد در تهران
29-آوریل-2019
گروه خبری: زنان -
سایت نفس در قفس: طی روزهای گذشته رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر پایتخت مدعی شده است که حدود ۱۵ الی ۲۰ هزار معتاد متجاهر در سطح شهر تهران وجود دارد. از میان این جمعیت، بیش از هزار نفر را زنان معتاد متجاهر تشکیل می‌دهند. به گفته وی برای بازپروری این افراد باید مراکزی باشد که شرایط لازم برای نگهداری‌شان را داشته باشد، اما هنوز در سطح شهر تهران این ظرفیت ایجاد نشده است.
به گزارش روزنامه ایران، رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر پایتخت روز جمعه اعلام کرد از بین حدود ۱۵ الی ۲۰ هزار معتاد متجاهر در سطح شهر تهران بیش از هزار نفر را زنان معتاد متجاهر تشکیل می‌دهند. این در حالی است که که طی دو ماه گذشته حدود ۱۵۰ معتاد متجاهر زن از سطح شهر تهران جمع‌آوری شده و در حال حاضر در مراکز ماده ۱۵ و ۱۶ با دستور مراجع قضایی نگهداری می‌شوند.
سرهنگ محمد بخشنده در این باره می‌گوید: متأسفانه ظرفیت ما در بخش نگهداری زنان معتاد بسیار محدود است هرچند تعداد این افراد کم است، اما مشکلات آنها بیش از مردان معتاد متجاهر است و دغدغه ما در زمینه معتادان زن متجاهر بیشتر است و امیدواریم ظرفیت بیشتری برای آنها در نظر گرفته شود، چرا که نمی‌توانیم این افراد را جمع‌آوری کرده و در پایگاه پلیس و کلانتری نگهداری کنیم. به گفته رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر پایتخت، برای بازپروری این افراد باید مراکزی باشد که شرایط لازم برای نگهداری‌شان را داشته باشد، اما هنوز در سطح شهر تهران این ظرفیت ایجاد نشده است.
به گزارش «ایران»، شاید در اذهان عمومی این رقم در برابر جمعیت ۲۰ هزار نفری کل معتادان متجاهر تهرانی رقمی ناچیز باشد اما از آن جایی که زنان در عمده موارد نقش مادر، همسر یا سرپرست خانوار را نیز دارند، نگهداری و بازپروری از این جمعیت در اولویت قرار می‌گیرد چون با اعتیاد تنها یک زن، خانواده‌ای در معرض فروپاشی قرار خواهد گرفت. در این میان اهمیت نگهداری و بازپروری این زنان بسیارپررنگ است.
لیلا ارشد مدد کار اجتماعی با بیان اینکه واقعیت این است که بین اعتیاد مردان و اعتیاد زنان تفاوت‌های خیلی فاحشی وجود دارد به «ایران» می‌گوید: زنان نسبت به مردان آسیب پذیرتر هستند و به دلیل شرایط فیزیکی و عاطفی و اجتماعی مشکلات بیشتری دارند. در بیشتر موارد خانواده‌های این افراد آنها را طرد کرده یا به هر دلیلی مجبور به ترک خانه می‌شوند و به پارک‌ها و فضاهای شهری رفته و با تحقیر و توهین برخی از شهروندان روبه‌رو شده و با پلیس و کارکنان شهرداری هم درگیر می‌شوند و در برخی موارد هم مورد تعرض و تجاوز اراذل و اوباش قرار می‌گیرند.
به گفته این مددکار اجتماعی، در خیلی از موارد قاچاقچی‌ها یا ساقی‌ها با وعده یک بار مصرف، از زنان و دختران برای جابه‌جایی و فروش موادمخدر سوء‌استفاده می‌کنند، این در حالی است که آنها هیچ اطلاعی از عواقب حقوقی پس از دستگیری به جرم فروش و حمل مواد ندارند. در عین حال زنان امکان باروری و بارداری دارند و برخی از این زنان به شکل اجبار و خفت‌گیری وارد روابطی می‌شوند که ممکن است در نهایت باردار شوند و چون امکان سقط پزشکی در فضای سالم را ندارند دست به اقدامات نادرستی زده و با انجام اقدامات غیرتخصصی و غیرپزشکی عواقب سنگینی را نیز تجربه می‌کنند. با این اوصاف بر اثر رفتارهای پرخطر جنسی نیز زنان متجاهر معتاد در معرض ابتلا به بیماری‌هایی نظیر اچ آی وی، هپاتیت و زگیل تناسلی قرار می‌گیرند و ممکن است بیماری را به افراد دیگر هم منتقل کنند.
ارشد در ادامه توصیه می‌کند: باید به این قشر، نگاه‌های تخصصی و ویژه شود تا هم خود این افراد و هم جامعه در امان باشند. تجربه نشان داده که زنان معتاد مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند اما نمی‌توان منکر وجود آنها شد چون این افراد وجود خارجی دارند و نباید از کنار مشکلات آنها براحتی گذشت.
وی با اشاره به این که تجربیات ما از این زنان به روز است چون در جامعه به صورت عینی آنها را می‌بینیم، توضیح می‌دهد: این افراد به حمایت‌ها و خدمات ویژه نیاز دارند، مثلاً به خانه‌ها و فضاهایی احتیاج دارند که شکل خانه واقعی بوده و زیر نظر مددکار اجتماعی و روان شناس زندگی کنند. باید قدم به قدم به آنها کمک شود و به هیچ عنوان نباید از آنها به صورت اردوگاهی نگهداری کرد. اگر نتوانیم خدمات کارشناسانه ارائه دهیم، راه به جایی نخواهیم برد.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی کشور درباره نگهداری زنان معتاد متجاهر نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: طی دو مرحله پلیس مبارزه با مواد مخدر این زنان را جمع‌آوری کردند البته تعداد آنها در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر بوده و به نوعی قابل توجه نبود.
به گفته فرید براتی سده، دو ساختمان برای نگهداری این زنان در اختیار پلیس قرار دارد، یک ساختمان از محل شهرداری و دیگری از کهریزک با ظرفیت ۶۰۰ نفر تأمین شده و در اختیار آقای بخشنده قرار گرفته است. پلیس مبارزه با موادمخدر برای نگهداری این زنان می‌تواند به راحتی از بهزیستی مجوز گرفته و یا حتی با توجه به تغییر آیین نامه نگهداری از معتادان متجاهر بدون اخذ مجوز، محل نگهداری از زنان معتاد متجاهر را فراهم سازد.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی کشور در زمینه این آیین نامه توضیح می‌دهد: بر اساس تغییرات جدید در آیین نامه مزبور، دستگاه‌های مختلف برای حل مشکل معتادان می‌توانند ورود کرده تا با همکاری یکدیگر مشکلات هر چه زودتر مرتفع شوند.