سونامی مرگ در ایران؛ گزارشی از وضعیت کرونا، مرگ ومیرها و روند واکسیناسیون
15-آگوست-2021
گروه خبری: دسته‌بندی نشده -
نفس در قفس، ۲۴ مرداد ۱۴۰۰: وضعیت طوفانی سویه دلتا درکشور. جهش بی سابقه موارد ابتلا، و خستگی و درماندگی کادر درمان در نبود امکانات و دارو در کنار بی کفایتی مسئولان کشور :
رکورد جدید آمار رسمی مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران رقم زده شد. امروز ۲۴مرداد ۱۴۰۰در یک شبانه‌روز گذشته ۶۲۰ نفر دیگر در کشور جان خود را به دلیل ابتلا به کرونا از دست داده و حدود ۳۶ هزار و ۷۰۰ بیمار جدید در کشور شناسایی .۱۴۰۰ شدند.
در حالی که روند ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران در روزهای گذشته رکوردهای تازه‌ای را ثبت کرده است، معاون وزیر بهداشت می‌گوید روند مرگ و میرها «تا یک ماه و نیم دیگر» صعودی خواهد بود. در ساعات گذشته دو هشتگ زیر در میان کاربران ایرانی پر کاربرد بوده؛ هشتگ‌هایی که در واقع درخواستی است از جامعه جهانی برای سر و سامان دادن به وضعیت فاجعه بار کرونا در ایران : «HELP IRAN»و «SOS »
تلاش کردیم با گزارشی از روزهای سیاه ایران و «سونامی مرگ» در کشور ، به اقداماتی اشاره کنیم که مسئولان جمهوری اسلامی میتوانستند انجام بدهند، اما تعلل کرده و به این ترتیب قتل عام شهروندان را رقم زدند.
به گزارش « نفس در قفس»، ارگان خبری لیگ حقوق بشر زندانیان ایران، افزایش چشمگیر مرگ ومیر ناشی از بیماری کرونا، بحران دردناکی را برای مردم ایران رقم زده‌است. آمار هولناک مرگ و میر، و انباشته شدن بیمارستانها از جسد هایی که حاصل سوء مدیریت مقامات جمهوری اسلامی در امر پیشگیری از بیماری، و خودداری آنها از واکسیناسیون سراسری است، غم و خشم عمیقی را در جامعه ایجاد کرده است.
«سونامی مرگ» در تمامی شهرهای ایران به پیش میرود و در آخرین گزارش که خبرگزاری ایرنا ، ۲۲ مرداد ۱۴۰۰، منتشر کرد، تعداد شهرهای قرمز افزایش پیدا کرده است!
آنچه که مسئولین با موضع گیری خود از آغاز شیوع کرونا تا هم اکنون در ایران رقم زده‌‌اند، چیزی جز «قتل عمد» نمی‌تواند باشد. نقض کرامت انسان وحق زندگی انسان‌ها که میتوان آن را «جنایت علیه بشریت» خواند. جلوگیری خودخواسته علی خامنه‌ای از ورود واکسن به ایران و تبعیت بقیه مسئولین از او، را می توان فقط در قالب تصمیم تعمدی برای مرگ شهروندان عنوان کرد. و با توجه به گستردگی ، هدفمندی و سازمانیافتگی آن، «جنایت علیه بشریت»، نزدیک‌ترین توصیفی است که میتوان از این اقدام کرد. طوری که کارشناسان و پزشکان مستقل بیمارستانها در شوک مرگ‌و میر ناشی از کرونا در روزهای گذشته لب به اعتراض گشوده اند. این اعتراضات از حوزه مردم عادی خارج شده و به حیطه دست اندر کاران نیز رسیده است.
دکتر حمید احمدی، پزشک ساکن تهران نوشته: “از روی صحبت های زالی می‌شه پیگیر نسل‌کشی شد.”
راه حل برون رفت از این «سونامی‌مرگ» چیست؟
اما پیش از اینکه گزارش را بر عملکرد حکومت و تعلل در مهار این بیماری اختصاص بدهیم به راه حلی کوتاه که یکی از پزشکان متخصص در گفتگو با گزارش‌گر «نفس در قفس» عنوان کرده اند اشاره می‌کنیم.
این پزشک متخصص با اشاره به این که این راه‌حل تنها در حیطه قدرت حکومت است اعلام کرد: «تنها با قرنطینه فوری، کامل و سختگیرانه سرتاسری، واکسیناسیون فوری و سرتاسری، و سرازیر کردن تمامی امکانات برای درمان بیماران فعلی، و یافتن بیماران خارج از بیمارستان شامل مناطق فقیر و دورافتاده، و وارد کردن فوری دارو ، تجهیزات، و نیروی انسانی لازم، همزمان با اعلام وضعیت اضطراری و تقاضای کمک بین المللی میتوان بر این شرایط فایق آمد». که با توجه به گفته‌ها و عملکردهای مسئولین حکومت در ۱۸ ماه گذشته به نظر می‌آید خواست و اراده‌ای برای این قبیل اقدامات در آنها دیده نمی‌شود.
ارائه آمار نادرست از تعداد مبتلایان و میزان مرگ و میر، و عدم شفافیت در این موضوع از روزهای اول شروع شیوع کرونا در ایران از طرف مسئولین به شکلی مستمر و هماهنگ وجود داشته است. به طوری که علیرضا زالی، رئیس ستاد مبارزه با کرونا در تهران با اذعان به این دروغ‌ها گفت: «وقتی کارشناسان سازمان جهانی بهداشت به ایران آمدند ما به جای مشورت با آنها، مدام از آنها می‌خواستیم در رسانه‌ها از نظام سلامت ایران تعریف کنند. ما آمارهای مرگ و میر را از سازمان جهانی بهداشت پنهان کردیم.»
دکتر قدوسی در مورد نحوه محاسبه میزان مرگ و میر گفت: «در پدیده اپیدمیکی کرونا از ساختار و روش تفسیر اعداد متغیر انتگرال «تعداد بیماران» که نشان‌دهنده کل افراد مبتلا شده از ابتدای بحران تا انتهای آن بوده و قابل محاسبه کردن است. تا جایی که من در اسلایدها نگاه کردم این متغیر گزارش نشده یا در نمودارها موجود نیست. حدس من این است که این عدد حدود ۶۰ میلیون نفر خواهد بود. عدد مرگ و میر را فقط میتوان به این عدد یعنی «کل مبتلایان» تقسیم کرد که در آن صورت در بدترین سناریو به مرگ و میری حدود ۶ درصد می‌رسیم.»
خبرگزاری تسنیم در گزارشی با اشاره به افزایش مبتلایتان و پر شدن ظرفیت بیمارستانها در کنار بی‌کفایتی و سو‌ءمدیریت مسئولان می‌نویسد: «ظرفیت تخت‌های بیمارستانی پر شد و فضای بستری و بیمارستانی کافی برای پذیرش سیل عظیم بیماران وجود ندارد و کادر درمان خسته و فرسوده شده‌اند و جانی در رمق آنها نمانده است. سکوت مسئولان به قدری عمیق است که گویی خبر درگذشت روزانه بیش از ۵۰۰ نفر از مردم عزیزمان جزئی از اخبار روزانه ای است که دیگر هیچ حساسیتی در ایشان ایجاد نمی‌کند.»
کادر درمان در ۱۸ماه گذشته بدون وقفه به ارائه خدمات پرداخته‌اند و فرصت استراحت و تجدید قوا نداشته اند و حتی درموارد بسیاری از دریافت حقوق معوقه خود نیز محروم مانده‌اند.
در حالی که در پی سوء مدیریت و بی لیاقتی مسئولان حوزه بهداشت و درمان، کشور با کمبودهای دارویی، حتی سرم نمکی رو به رو شده است، مسئولین برای شانه خالی کردن از مسئولیت، انگشت اتهام را به سوی مردم گرفته و مردم را مقصر جلوه می‌دهند. این درحالی است که با وجود شرایط اسفبار اقتصادی، اکثر مردم توان تعطیلی کارهای خود را ندارند و دولت هم در این مدت اقدام به تعطیلی و حفاظت از جان مردم نکرده است.
این درحالی است که وضعیت کنونی کشور تعطیلی سریع و آغاز واکسیناسیون جمعی را می طلبد و این تنها در سایه حمایت‌های مادی و مالی دولت و حکومت امکانپذیر است.
تسنیم در ادامه می‌نویسد:«وضعیت کشور لحظه به لحظه سخت‌تر می‌شود و کمبودهای دارویی، معطلی‌های چند ساعته در اورژانس و تریاژ بیمارستانها و احتمال خوابیدن مریض‌ها پشت درهای بیمارستانها آژیر قرمز را به صدا درآورده.»
تسنیم می افزاید : «طوفان دلتا کرونا این بار تمام استان‌های کشور را در نوردیده به طوری که به گفته مسئولان دانشگاه‌های علوم پزشکی تخت‌های بیمارستان‌های، اورژانس پر و تکمیل شده و کادر درمان خسته شده‌اند. نگرانی‌ها از شیوع ویروس دلتا در همه نقاط کشور قوت گرفته است. تعداد تست‌های پی‌سی‌آر به طور بی‌سابقه‌ای در روزهای اخیر زیاد شده و آمار مبتلایان نسبت به اوایل هفته بین دو تا سه برابر افزایش پیدا کرده ا ست.»
جهانپور با اشاره به افزایش مرگ و میر گفته است: «درشرایط پیک پنجم که شیب بیمارسازی کشور فعال است روند صعودی را طی می کنیم. نکته حائز اهمیت این است که ما همچنان به نقطه اوج خیز پنجم در کشور نرسیده‌ایم و بنابراین انتظار افزایش تعداد بیماران را خواهیم داشت.»
به گزارش ایرنا در جمعه شب ، در تازه‌ترین رنگ‌بندی کرونایی کشور که اپلیکیشن ماسک اعلام کرد ؛ علاوه بر شهرهای قرمز قبلی، ۲۷ شهرستان دیگر هم از روز شنبه ۲۳ مرداد ماه قرمز خواهند شد.
گفتنی است طبق آمارهای دولتی مجموع بیماران مبتلا به کرونا در ایران به ۴ میلیون و ۳۲۰ هزار و ۲۶۶ نفر رسیده و ۹۶ هزار و ۲۱۵ نفر نیز بر اثر این بیماری، جان خود را از دست داده‌اند.
اعلام چند روز قبل مسئولین بهداشتی مبنی بر شکست سد مقابله با کرونا، کماکان حاکی از نبود اراده و برنامه ای منسجم برای مصون سازی جامعه است. لذا از کرونا بنام طوفان و ابر بحران یاد شد .چندخبر روز مربوط به ابر بحران کرونا:
وزیر بهداشت در نامه ای به روسای دانشگاه های علوم پزشکی: توسعه مراکز سرپایی و بستری موقت با استفاده از ظرفیت نیروهای مسلح، شهرداری ها و دیگر دستگاه هایی که امکاناتی در دسترس دارند، از ضروری‌ترین امور در مدیریت بیماری است.
با اوج گرفتن آمار تلفات کرونا در کشور بویژه در تهران، ازدحام کم سابقه ای مقابل غسالخانه بهشت زهرا(س) تهران دیده می شود.
در بیمارستان فرقانی قم در حال حاضر ۴۰ مادر مبتلا به کرونا بستری هستند که منتظر تولد فرزندان خود هستند.کانال اعتدال با اعلام این خبر نوشت: «این خبر، از نگران کننده‌ترین خبرهایی بود که حتی باورش هم برای مردم این شهر سخت است.»
خبرگزاری برنا با اشاره به کمبود پرستار در مراکز درمانی در کل ایران نوشت : «در شرایط نرمال باید به ازای هر هزار نفر جمعیت، ۱۰ پرستار وجود داشته باشد که چنین امری در کشور های اروپایی رخ می دهد. اما در کشور ما این رقم به ۱.۵ پرستار برای هر هزار نفر رسیده است.»
مرگ ومیرها :
طبق آمار دولتی در ۲۴ مرداد، آمار مرگ ومیر رکورد شکست و ۶۲۰ نفر را امروز در ایران به کام مرگ کشاند. مبتلایان جدید که مورد شناسایی قرار گرفته اند ۳۶۷۰۰ نفر بود.
این درحالی است که دیگر بر کسی پوشیده نیست که این آمار دقیق نمی‌باشد و میزان مرگ و میر بسیار بالاتر است و به گفته کارشناسان به روزانه ۱۵۰۰ مرگ هم می‌رسد.
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: «با بی خیالی تمام، داریم می میریم! مسئولان هنوز به تصمیم قاطع نرسیده اند با اینکه “برهانِ قاطعِ” مرگ را در مشهد می بینند. شرایط فوق العاده است و این را همه باید درک کنند و بیش از همه دولت باید ویژه ببیند این شرایط را. ویژه برنامه ریزی و ویژه تر اقدام کند که زمان به سرعت دارد از دست می رود و مردم دارند یکی، یکی می میرند.»
علم الهدی در مقابل اعتراضات به حق برای برگزاری مراسم عزاداری های محرم گفته است: «می‌گویند حرم شلوغ است، مگر مترو، اتوبوس و ون شلوغ نیست؟ یک ونی که ۱۰ نفر هم داخل آن جا نمی‌گیرد ۲۰ نفر روی هم بریزند و بروند؟»
بدلیل افزایش آمار فوتی ها در آرامستانهای محلی تبریز اجازه دفن اموات کرونایی صادر شد.
روند کند واکسیناسیون :
به گزارش خبرنگارایمنا وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی درباره آخرین آمار واکسیناسیون کرونا در کشور، اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار تا پنجشنبه ۲۱ مردادماه مجموعاً ۱۴ میلیون و ۲۲۹ هزار و ۱۲۰ نفر دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. تا امروز سه میلیون و ۵۳۱ هزار و ۱۴۲ نفر دوز دوم واکسن را نیز دریافت کرده‌اند.
پس از تحریم واردات واکسن کرونا ساخت امریکا .انگلیس و فرانسه توسط خامنه ای در ۱۹دی ۱۳۹۹ و عدم توان تولید واکسن داخلی از نظر کیفی وکمی . اکنون اندکی بیش از آمار تزریق شده ذخیره واکسن وجود دارد. در چند روز گذشته نیزمسئولین بهداشتی نسبت به کمبود ذخیره واکسن و قول واردات آن مطالبی بیان کرده‌اند. گفتنی است واکسیناسیون از ۲۱بهمن ۱۳۹۹ با واردات تعدادی محدود واکسن روسی – اسپوتنیک وی – آغاز شد. با وجود وعده های سخنگوی ستاد کرونا مبنی بر واکسینه کردن بیش از ۱میلیون نفر از کادر درمان و افرادآسیب پذیر تا پایان سال گذشته، این وعده هرگز عملی نگردید. در هفته های اخیر که طوفان کرونا و ابعاد فاجعه، مردم را دچار خشم عمیق تر نسبت به تعمد و عدم کارایی رژیم کرده است، مقامات جمهوری اسلامی با تبلیغات و وعده سعی در کاستن از بار خشم مردم داشته اند. درحالیکه عملا روند واکسیناسیون به کندی پیش میرود. بطوریکه بنا به گزارش وزارت بهداشت آمار واکسیناسیون تا امروز زیر ۲۰ درصد انجام شده است .
ابراهیم رئیسی تنها کاری که در روزهای سیاه ایران کرده است این اظهار نظر بود که: «صف‌های واکسیناسیون یا دارو بایستی سریعا جمع شوند. برای اختصاص ارز به واردات واکسن کرونا هیچ مشکلی وجود ندارد. »
سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای خالی کردن شانه از زیر بار مسئولیت‌های انجام نداده خود در این دوران گفته است: «وقتی بلای کرونا بر جهان نازل شد و در ایران هم به عنوان یکی از اولین کشورها پس از چین، دریافت کننده موج این ویروس منحوس بودیم، در شرایط سخت و بسیار سهمگین تحریم ها بودیم که همه ابعاد تدارکاتی ما را زیر سوال برده بود و تحت فشار بودیم اما یاری و مهربانی نیروهای مسلح، بزرگترین نقطه قوت ما بود. امروز واکسیناسیون در کشور فراتر از آنچه قول داده بودیم پیش می رود گرچه در دورانی دچار تاخیر شدیم. دنیایی که برای فروپاشی جمهوری اسلامی ایران در این تلنگر سنگین کرونا، آماده بود امروز در حیرت است.»
محمد مخبر، که تا کمی پیش در مقام رئیس ستاد اجرایی فرمان خمینی ، بر تولید واکسن ایرانی کوو برکت، پای می‌فشرد، حالا در مقام معاون اول رئیس‌جمهور، می‌گوید: «استمرار روند فعلی واکسیناسیون نیازمند واردات ۱۰ میلیون دوز واکسن است که باید تا پایان مرداد انجام شود.»
مسعود پزشکیان در مورد عدم عزم جدی برای رفع مشکل کرونا گفته است: «در مورد واکسن سیاست واحدی در کشور وجود ندارد. عزم و اراده‌ای که بخواهد مشکل را حل کند هم به علل مختلف وجود نداشته است. جان انسان‌ها را قربانی تاخیر در قرنطینه و واکسیناسیون می‌کنیم. به هربهانه‌ای واکسن‌هایی که باید می‌گرفتند را نگرفته‌اند و الان تاوان آن را مردم می‌دهند.»
نظر یک حقوق دان در مورد کسانی که در حمایت از فرمان خامنه ای مبنی بر ممنوعیت ورود واکسن آمریکایی، انگلیسی و فرانسوی، طی نامه‌ای به رئیس جمهور، خواستار ممنوعیت واردات شدند
کهن ترابی حقوق دان : طبق ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی: «هرگاه کسی فعلی که انجام آن را برعهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون برعهده اوگذاشته است، ترک کند و به سبب آن، جنایتی واقع شود، چنانچه توانایی انجام آن فعل راداشته باشد جنایت حاصل به او مستند می‌شود و حسب موردعمدی، شبه عمدی، یا خطای محض است، مانند اینکه مادر یا دایه‌ای که شیردادن را برعهده گرفته است، کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.» اسامی ۱۸۰ نفر از پزشکانی را که طی نامه‌ای به رئیس جمهور، خواستار ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی، انگلیسی و فرانسوی شده بودند در زیر می‌آورم تا هم مردم این افراد را بشناسند هم خانواده‌هایی که عزیزان خود را از دست داده‌اند تعدادی از مسببان این فاجعه انسانی را بشناسند. شاید روزی در دادگاهی عادلانه به کار آید. نام دکتر را از کنار اسامی حذف کرده‌ام : ۱-سیدعلیرضامرندی-علیرضازاکانی- زهره الهیان-حسینعلی شهریاری-حسین قناعتی –بهزادعین اللهی-بهرام عین‌اللهی-حسن ابوالقاسمی-ناصر سیم‌فروش-شهرام علمداری-علی‌اکبر زینالو-محمدرضا کلانترمعتمدی-محمد رئیس‌زاده-زهرا شیخی مبارکه-فاطمه محمدبیگی-محمداسماعیل اکبری-علیرضا منافی-عباس مسجدی-سیدعلی ریاض-محمد میرزابیگی –شکیبا محبی‌تبار-محمدتقی حلی‌ساز-جلالی-نفیسه حسینی یکتا-محمدودود حیدری-محمدجواد کبیر-حسینعلی غفاری-جعفر اصلانی-فروردین ایمانیه- جمال اخوان مقدم-احمد شجاع-مصطفی نادری-شهرام صیادی-داریوش ابطحی –علی‌اصغرباقرزاده-سهراب سلیمی- حمیدرضا خانکه-سیدمحمد پاک‌مهر-احمد جوانمرد-مسعود مسلمی-حسن براتی –مجتبی باروت کوب-مجید احمدی-محمدرضا رزاقی-حسین کولیوند-علی دباغ- عصمت باروت-محمدمهدی امیدیان-خلیل کملاخ-جلیل کلانترهرمزی-اصغر اخوان- شعبان مهرورز-عباس عبادی-محمدسعید غیاثی-حامد طهماسبی-اردشیر تاج‌بخش- سیدمسعود داود-سیدهاشم دریاباری- حسین صمدی نیا-حسن گودرزی-ابراهیم متولیان-حسین لشکردوست-نعمت‌اله جنیدی –سلیمان احمدی-زهره سادات میرمقتدایی-سعید بینات-احمد اسفندیاری-سلیمان حیدری-حمیدرضا جوادزاده-علی طاهرنژاد-علی محمدزادگان –هادی خوش محبت-حسین جعفری-سعید قاضی پور-افشین پاکجو-حسین زارع زاده-امین سهرابی-سعیدسقاحضرتی-بهزاد تدین-محمود صمدپور-علی رمضانخانی –عباس هنردوست –نرجس قربانی-طاهره زائری-صفیه محبی تبار-مریم عباسی- علی نصیری-ابوالفضل خوشی-مریم فرخ آشتیانی-سیدمحمدحسن صادقی-فخری اللهیاری-طاهره مریدی سرخانی-اکرم عاشوری-نیره پارچه باف-فاطمه اقبالیان-کاظم فروتن-سحر صفتی-مجید اصغری-محمدمحقق-رسول چوپانی-غلامرضا کردافشاری-حمیدرضا فضلی-محبوبه اعلمی-مرضیه امیرابادی اصفهانی-سحر منصوری-سمیه مخبر- اعظم مختاری-زهرا حاجی صادقی-معصومه انتظاری-معصومه فتاح-نیره احسان دوست-مرضیه کاظمی-سیدجواد حسینی نژاد-مریم شابرم-طیبه کرمی –معصومه باقری-اسدالله آب نیکی-سیدمحمد طباطبایی نژاد-نغمه رزاقی-علیرضا جناب زاده-مصطفی بهجتی-فرهاد جعفری-صدرالله محمودی-فرامرز میرزاآقایی-زهراطاهریان-زهرا عباد جلالی طلب-حلیمه سادات عربی مقدم-بتول خیاط زاده-خدیجه حاتمی- ملیکه دلجو-لیدا فقیه نصیری –اکرم کریمی-حسین روازاده-محمدرضا معینی- مریم علینقی زاده –حسین خطیبی –فاطمه کاراندیش-عسگر اکبری –شکوفان علیزاده-ابوالفضل علیایی –رحمت فتحعلی باغنی –علی معماری-عباس نصوری-هدیه هراتی-فاطمه دانش فر-محمود سپهریان-محمدعلی سرلک- عباس سعادتمندی-سیدجلال سید-کبیر سیدی قاضی جهانی-رقیه شاهقلی- حبیب شعبانی-آیلار شکیبا –اسماعیل صادقی پورگوغری-محمدمهدی صالحی فر –علی امیری-مهشید ایرانی-محمدرضا باباخان-سعیده پاک زاد-فاطمه پیر حیاتی-لیدا جراح-بهروزجلالی ندوشن- سید عبدالعلی موسوی زاده –سیدسعید اسماعیلی صابر-سید محمد سیادتی -رسول پورحکیم رضایی -سید عبدالعلی موسوی زاده-حسین لشکردوست -احمد وثوقی مطلق -کورش یوسفی-سید جواد پورنقی-مهدی نیکخواه-ابوالفضل شیردل-مریم خرّمی-مطهره سادات موسویان-حسین فرزانه -مهدیه فلامرزی -زهرا امامی-مهدیه پوریزدان پناه ۱۸۰-مریم‌السادات پاک‌نژاد.
مصطفی تاج زاده روز گذشته توئیت زد : آقای رئیسی در ۲۲دی۱۳۹۹ با حکیمانه خواندن ممنوعیت خرید واکسن امریکایی و انگلیسی کرونا، فلسفه دستور رهبر راصیانت از جان مردم ایران با هدف تحریم استکبار اقتصادی نامید. فقط یک پرسش! چرا بعد از یکدست شدن حکومت منع فوق را برداشتند؟ پس چگونه از جان ایرانیان صیانت می‌کنند؟
نایب رئیس کمیسیون بهداشت مجلس محمد پاک مهر، وضعیت شیوع کرونا در کشور را به جنگی نابرابر تشبیه کرد به گفته وی : «شیب آمار مبتلایان به کرونا همچنان صعودی است ویروس کرونا هرروز جهش تازه ای از خود نشان می دهد و کسی جلو دار آن نیست. واقعیت آن است که در اجرا و نظارت مهار کرونا به شدت ضعیف عمل کردیم.»