آمار نقض حقوق بشر در شهریور ۱۴۰۰
26-سپتامبر-2021
گروه خبری: آزادی بیان - اعدام - زندانیان -
نفس در قفس،۴ مهر ۱۴۰۰: پرونده آخرین ماه تابستان سال با خبر دهشتناک درگذشت مشکوک و برابهام تنها شاهد پرونده نوید افکاری، کشتی‌گیر ملی ایران که در شهریور ۱۳۹۹ اعدام شده بود، بسته شد. اجرا و صدور احکام اعدام، بازداشت و صدور احکام حبس برای فعالین و تداوم شکنجه زندانیان در شرایط اسفبار زندانها نمونه‌هایی از استمرار نقض حقوق بشر توسط مقامات جمهوری اسلامی است.
روز سه شنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۰، خبر درگذشت مشکوک و پرابهام شاهین ناصری که با اعلام شهادت شجاعانه خود از نویدافکاری شناخته شده بود، بعد از انتقال به سلول انفرادی زندان تهران بزرگ در فضای مجازی منتشر شد. ۲۴ ساعت بعد از انتشار خبر، روز چهارشنبه ۳۱ شهریور، به خانواده این زندانی اطلاع داده شد برای گرفتن پیکر وی به دادسرای جنایی مراجعه کنند. دو روز بعد از این واقعه تلخ و غیرانسانی، قوه قضاییه ایران طی بیانیه ای خبر را تایید کرده و بدون ذکر جزییات واقعه اعلام کرد:«این زندانی با شرایط اورژانسی به بهداری زندان منتقل و در محل بهداری، عملیات احیاء (ماساژ قلبی، تنفس مصنوعی و تزریق اپی نرفین و فیکس IV Line) به مدت ۴۵ دقیقه انجام می‌گیرد که علی رغم تلاش‌های کادر درمان، زندانی مورد اشاره فوت میکند»
شاهین ناصری طی پیام صوتی که پیش از اعدام نویدافکاری ضبط شده، اعلام کرده بود بازپرس پرونده به او گفته است که به دلیل دخالت در پرونده امنیتی «بلایی به سرت می‌آورم که ذوب شوی»!
او در این پیام صوتی ضمن توضیح جزییات آنچه از ضرب و شتم نوید افکاری در آگاهی شیراز مشاهده کرده، از تلاشهایش برای شهادت دادن بر بی‌گناهی نوید افکاری گفته است. او در این پیام صوتی از مردم ایران برای نجات جان نوید افکاری درخواست کمک کرده بود.
شاهین ناصری، فوق لیسانس بازرگانی، که به اتهام مالی در تاریخ ۲۶ شهریور ۱۳۹۷ در شهر قزوین بازداشت و در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۷ به آگاهی شیراز منتقل شده بود.بعدها او به درخواست خود به زندان تهران‌بزرگ منتقل شده بود تا نزدیک محل زندگی‌اش باشد. بنا به اظهارات خودش، در جریان بازجویی‌ها تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار گرفته بود و همین بری او انگیزه‌ای شده بود که آنچه در مورد شکنجه وضرب وشتم نوید افکاری مشاهده کرده را به مراجع قضایی برساند. او در پیام صوتی مشخصا اشاره کرده است که ماموران لباس شخصی در حین شکنجه نوید افکاری به او می‌گفتند : « هر چیزی را که ما می‌گوییم درست است و باید بنویسی.»
بابک پاک‌نیا، وکیل دادگستری، در صفحه شخصی توئیتر خود در مورد مرگ این زندانی سیاسی نوشت : «شاهین یک روز قبل از مرگ با تلفن زندان تهران بزرگ با من تماس گرفت و ضمن اینکه خواست وکالتش را مجددا برعهده بگیرم، گفته که از بند خارج شده و تلفن هم در اختیارش نیست و کارتش را گرفتند و از کارت دوستش استفاده میکند.»
بنا به این اظهارات، میتوان این نتیجه گرفت شاهین ناصری در وضعیت نامناسب قرار داشته است که از این وکیل درخواست کمک کرده است.
با تداوم مرگهای مشکوک زندانیان مخالف جمهوری اسلامی و نقض مستمر و تداوم‌یابنده حقوق بشر، ورود مراجع بین‌المللی و سازمانهای حقوق‌بشری یک ضرورت فوری است تا با تشکیل کمیته حقیقت‌یاب، جمهوری اسلامی را موظف به پاسخگویی در قبال فجایع نقض حقوق بشر در زندانها بکند.
پرونده نقض حقوق بشر در ایران با تداوم صدور و اجرای احکام گسترده اعدام، کشتار کولبران و سوختبران، بازداشت دگر‌اندیشان و فعالین سیاسی و مدنی و اجتماعی، صدور احکام سنگین و صدور و اجرای احکام شلاق همچنان توسط جمهوری اسلامی بی‌پاسخ مانده است.
همچنان در طول ماه شهریور شاهد تداوم کشتار کولبران و سوختبران با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی بودیم. کشته و زخمی شدن قشری که برای زنده ماندن و در آمد خود مجبور به تحمل شرایط اسفناک شغل کولبری و سوختبری هستند، نقض فاحش حق حیات است که تاکنون هیچ موضع‌گیری رسمی نهادهای بین‌المللی در این مورد را مشاهده نکرده‌ایم.
آمار اعدام‌ها:
بنابه گزارش مرکز آمار لیگ حقوق بشر زندانیان ایران، در شهریور ۱۴۰۰ دست‌کم ۳۱ زندانی در شهرهای مختلف اعدام شدند. از بین اعدام شدگان ۳ تن زن بودند.
علاوه بر اجرای این اعدام‌ها، دست‌کم ۱۲ حکم اعدام توسط قوه قضاییه صادر یا تایید شده است. در بین احکام اعدامی که تایید شده است، حکم اعدام یک فالگیر با ادعا و اتهام «فساد» وجود دارد. به دلیل روند ناعادلانه بازداشت، بازجویی و دادرسی و نداشتن وکیل برای زندانیان، احکام اعدام صادر شده پایه حقوقی نداشته و فراقضایی به‌شمار می‌روند و فورا باید لغو شوند.
از بین احکام اعدام اجرا شده در شهریور ماه، تنها ۶ مورد در رسانه‌های رسمی و حکومتی اعلام شده است، ۲۵ مورد دیگر به‌طور مخفیانه به اجرا در آمده است. به معنی دیگر تنها ۱۹ درصد از اعدامهای صورت گرفته در زندانها به طور رسمی توسط مقامات قوه قضاییه اعلام بیرونی شده است. ۸۱ درصد دیگر توسط فعالین حقوق بشر، با دسترسی‌های محدود به منابع، منتشر شده است.
از بین ۳۱ زندانی اعدام شده در شهریور ۱۴۰۰، اتهام ۲۱ زندانی قتل و ۱۰ زندانی جرایم مربوط به مواد مخدر اعلام شده است.
حکم یک زندانی در زندان یاسوج با وجود نبود دلایل کافی و تنها با اجرای مراسم قسامه از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان یاسوج اجرا شد. بدین معنی که با اجرای مراسم قسامه توسط دادگاه، با سوگند یاد کردن ۵۰ تن مبنی بر وقوع قتل توسط متهم، دادگاه حکم اعدام برای زندانی را صادر کرده است.
قسامه یکی از ناعادلانه و غیراصولی اثبات جرم و قتل یک زندانی می‌باشد.
گستردگی جغرافیایی اعدام‌ها:
اعدام‌ها در شهرهای قم، زاهدان، اردبیل، یزد، یاسوج، کرج، مشهد، تایباد، ایرانشهر،بیرجند و زنجان به اجرا در آمده است. شهر کرج واقع در استان البرز بالاترین شما اعدام را دارد؛ ۱۴ زندانی در زندانهای رجایی‌شهر کرج ویک زندانی در زندان مرکزی کرج اعدام شده‌اند.
با احتساب اعدامهای اجرا شده در شهریور ماه، دست کم ۱۴۵ زندانی در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۰ در زندانهای مختلف ایران اعدام شدند. از بین اعدام شدگان ۵ تن زن بودند.
بازداشت شهروندان:
بازداشت دست‌کم ۱۱۵ شهروند از فعالین مدنی، سیاسی، معلم، کارگر، وکیل و.. در یک ماه صورت گرفته است. بازداشت مصطفی نیلی وکیل زندانیان سیاسی علیرغم گذشت بیش از یک ماه از زمان بازداشت همچنان ادامه دارد.
همچنین در روزهای اخیر حضور و تفتیش تعدادی از فعالین حوزه زنان توسط نیروهای امنیتی سپاه پاسداران صورت گرفته است. منزل پوران ناطمی، سارا صحرانورد فرد و مریم رحمانی مورد تفتیش و ضبط برخی از لوازم شخصی قرار گرفته است. در منزل خانم ناظمی، نیروهای امنیتی ضمن تفتیش اقدام به تخریب و آسیب رساندن به لوازم این فعال زنان از جمله کتاب‌ها و مجلات قدیمی وی کردند.
صدور ۵۶ سال و ۴ ماه و ۱۱ روز حبس تعزیری برای فعالین مدنی و حقوق بشر و زندانیان عقیدتی
صدور احکام زدان و حبس برای شهروندان با عقاید مذهبی متفاوت از جمله برای شهروندان مسیحی و بهایی همچنان ادامه دارد. درشهریور ماه سه نوکیش مسیحی مجموعا به ۹ سال حبس تعزیری توسط دادگاه تجدیدنظر استان البرز محکوم شدند. همچنین شمار زیادی از شهروندان بهایی بازداشت و یا با صدور حکم حبس رو به رو شده‌اند.